دانلود سمینار طنز سیاسی و تاریخچه آن تا مشروطه
دانلود سمینار طنز سیاسی و تاریخچه آن تا مشروطه
فرمت قابل ویرایش ورد word
تعداد صفحات: ۲۹ صفحه
خلاصه ای از فایل
طنز و کارکردهای آن
طنز «کلمهای است سه حرفی، موجز و مختصر که در کنار هم واژهای پر معنا و مفهوم را تشکیل می دهد.» طنز واژهای عربی است و در لغت معادل افسوس، سخریه، استهزا، دست انداختن و نازوکرشمه است. در عرف ادب به روش ویژهای در نویسندگی (اعم از نظم و نثر) اطلاق میشود که در آن نویسنده با بزرگنمایی و نمایانتر جلوه دادن جهات زشت و منفی و معایب و نواقص پدیدهها و روابط حاکم در حیات اجتماعی درصدد تذکر، اصلاح و رفع آنها برمیآید. عدهای طنز را نوعی انتقاد اجتماعی در جامهی رمز و کنایه با رعایت و حفظ جنبههای هنری و زیباشناسی میدانند.[۱] این کلمه دنیایی از تعاریف متفاوت را در خود جای داده است و عمید در لغتنامهی خود به معنای،«نازوکرشمه»[۲]و معین در فرهنگ فارسی«طعنه زدن، سرزنش کردن، مسخره کردن و افسوس کردن»[۳]و دهخدا به معنای «دست انداختن»[۴] آورده است.
مصاحب در دایره المعارف خود طنز را« نیشخندی کنایی و استهزاآمیز سخن گفتن[۵] که آمیخته با ابهامی از جنبههای مضحک و غیرعادی زندگی است تعریف میکند.[۶] طنز به تعبیر بسیاری از ادیبان و بزرگان، تنها بدین عنوان معنا نشده است بلکه تعاریف متفاوتی از طنز در قالب های گوناگون موجوداست، عدّهای آن را به معنای شوخطبعی و عدّهای دیگر آن را به معنای جدّ و بیان واقعیتهای موجود در جامعه اشاره میکنند. طنزپردازی که طنز را به معنای تمسخر و ریشخند میداند، در طنزهای خود از طریق تمسخر و یا طعنه زدن، معایب فرد و یا جامعهی مورد نظر خود را ترسیم مینماید تا سبب گشایش در امور فردی، اجتماعی و سیاسی گردد.چنانچه موحد معتقد است:«طنز به مانند سکهای است دو رو، از سویی آمیخته به تمسخر و شوخ طبعی و از سوی دیگر با اندیشه، تنبیه و سیاست پیوند میخورد.»[۷]اگر کسی در طنز مورد تمسخر، سرزنش و تنبیه واقع میشود و به ضعف و سستی های اعمال و کردار وی اشاره می شود، از آن رو است که فرد سرزنش شده، نسبت به رفتار خود، بیشتر آگاهی یابد و آسودگی پیدا کند. در حقیقت طنز، موثرتر و کاراتر در او به هدف برسد و در رویارویی با تجربههای انسانی، زیرکانهتر عمل کند.
زیرا هدف طنزدر این مورد، تنها خنداندن و سرگرم نمودن مخاطب از طریق سرزنش و تمسخر قراردادن کسی یا چیزی نیست. بلکه به دنبال هدفی والا است که این هدف تنها زمانی امکان میپذیرد که در ذهن مخاطب خود، صورتهای نویی ایجاد کند و او را به ادراک حسی مشترک از پدیدههای زندگانیش برساند.[۸]«از آنجا که طنزپرداز در برابر ناملایمات دوران خود بیش از دیگران معنی ضرورتها و موقعیتها را درک میکند به شکلی عجیب و زیرکانه، واکنش نشان میدهد و به عنوان نقادی ریزبین با اطمینان درونی که چراغ هدایت اوست، سرزنشها و سخرههای طنزگونهی خود را در سایهی هوش و تخیل شکوفایش در یک قطعه شعر در یک حکایت شیرین، در یک کاریکاتور، در یک فیلم سینمایی مهار و متمرکز میکند»[۹]و آن را به نمایش می گذارد. وی در این راه برای انتقال و ابلاغ پیام خود در نوشتهها و گفتههایش، موثرترین راه را برمیگزیند.او با بهرهگیری از شکل و قالب کوتاه و لحن کلام موجز خود، احساس، اندیشه و تخیّل مخاطبش را سمت وسو می بخشد، و به دور از اوهامسازی و خیالپردازی محض، ارزشهای فرهنگی و اخلاقی دورهی تاریخی زندگانی خود و احساسات و اعتقادات مردم جامعهاش را محور کلام قرار میدهد، اگر هم در این کار به توصیفی کوتاه دست زند، تنها برای انتقاد و نمایش طنز است.[
۱۰] طنز روشی جریاندار در نویسندگی است که علاوه بر دادن تصویر هجوآمیزی از جهات منفی زندگی، کاستیهای جامعه و حقایق تلخ اجتماعی را به صورتی اغراقآمیز، یعنی زشتتر و بهم ریختهتر از آنچه هست نمایش میدهد تا صفات و مشخصات آن، روشنتر و نمایانتر جلوه کند و تضاد عمیق وضع موجود با اندیشه یک زندگی عالی و مالوف آشکار گردد.[۱۱]
فهرست مطالب
فصل اول: طنز و تعاریف آن
طنزوکارکردهای آن ………………………….. ۸
مقایسه طنز با هزل، هجو، فکاهه و کاریکاتور …………..۱۵
طنز از دیدگاه غربیها ………………………………….. ۱۹
فصل دوم: طنز و قدمت آن در ایران
تاریخچهی طنز در ایران …………………… ۲۴
نمونه های برجسته : سید اشرف الدین گیلانی و علی اکبر دهخدا ……..۲۹
نشریات فکاهی و طنز در دورهی مشروطه ……………………..۳۲
دیدگاه ها